گذار به دوران نوین در ایران دوره‌ی قاجار

در قرن سیزدهم هجری/ نوزدهم میلادی ایران شاهد تحولات بنیادینی بود که پایه‌های سیاست، فرهنگ، جامعه، اقتصاد و دین را دگرگون ساخت. در این گفتار عباس امانت، استاد کرسی ویلیام سامنر در بخش تاریخ دانشگاه ییل، می‌کوشد تا با پرداختن به برخی از نشیب و فرازهای نهادی در ایران طی ۱۲۵ سال (از آغاز سلسله‌ی قاجار در سال ۱۷۸۵ میلادی تا پایان دوران مشروطه و آغاز عصر پهلوی در سال ۱۹۲۱) نشان دهد که تصورات رایج در باره‌ی کاستی و زوال سیاسی ایران، تنها تعبیر کامل و موجه برای شناخت دوره‌ی قاجار نیست زیرا در این دوره ایران در رویارویی با چالش‌های مهیبِ برون‌مرزی و درون‌مرزی توانست کج‌دار و مریز استقلال و هویت خود را محفوظ دارد و بر خلاف بسیاری ملل قدیم سیطره‌ی جهانجویی غرب را اندکی تاب آورد و بر نقشه‌ی جهان پایدار بماند.